Historia parafii NMP Matki Miłosierdzia w Wasilkowie rozpoczęła się od dekretu dotyczącego podziału parafii Przemienienia Pańskiego z dnia 24 czerwca 1983 r. Tego dnia ksiądz biskup Edward Kisiel erygował dwie samodzielne parafie: parafię Przemienienia Pańskiego przy starym kościele parafialnym i parafię NMP Matki Miłosierdzia, czyli Ostrobramskiej, przy nowo zbudowanym kościele.

Kościół ten został wybudowany staraniem ks. proboszcza Wacława Rabczyńskiego i konsekrowany przez księdza biskupa Adama Sawickiego 26 XII 1966 r. pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego.

Pierwszym proboszczem został dotychczasowy proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego ks. Antoni Sasinowski.

W 1995 roku tytuł kościoła został zmieniony na „NMP Matki Miłosierdzia”.

Za patronów parafii przyjęto NMP Matkę Miłosierdzia oraz św. Jana Chrzciciela

27 stycznia 1995 r. JE Ks. Arcybiskup Stanisław Szymecki przekazał naszej parafii Obraz Matki Miłosierdzia, który ozdabiał papieski ołtarz w czasie wizyty bł. Jana Pawła II w Białymstoku w dniu 5 VI 1991 r.
22 marca 1996 r. parafię nawiedziła Figura Matki Bożej Fatimskiej pielgrzymująca po świecie.

W dniach 14-15 maja 2008 naszą parafię nawiedził Obraz Jezusa Miłosiernego w ramach przygotowań do beatyfikacji sł. Bożego ks. Michała Sopoćko.

Obecnie (po wyodrębnieniu w 2001 r. parafii Jurowce) wspólnota parafialna liczy około 3100 osób. (ok. 1070 rodzin).

Cykliczne wydarzenia (ważniejsze):

• Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej im. Ks. Wacława Rabczyńskiego w Wasilkowie odbywa się  w kościele (od 2005 roku), w każdą niedzielę września
  
• W sierpniu odbywa się Procesja Wodna (od 2015 roku), która płynie rzeką Supraśl do Wasilkowa, zatrzymując się po drodze na modlitwie i rozważaniu Pisma św.
• W Wielkim Poście organizowana jest Droga Krzyżowa uzależnionych i współuzależnionych ze świadectwami alkoholików i współuzależnionych, a w Wielki Wtorek Droga Krzyżowa przechodzi ulicami miasta.
• Parafia jest współorganizatorem Podlaskiej Biesiady Trzeźwości (od 2011 roku) w pierwszą sobotę sierpnia.

Ciekawostki:

W kościele są przechowywane relikwie: św. Jana Pawła II, błogosławionego Stefana Wyszyńskiego, błogosławionego księdza Michała Sopoćki (od 15 lutego 2011), Sióstr 11 męczennic z Nowogródka oraz św. Kazimierza.

W podziemiach kościoła można zwiedzić Izbę Pamięci ks. Wacława Rabczyńskiego, budowniczego świątyni i pierwszego proboszcza oraz budowniczego monumentalnych rzeźb na cmentarzu parafialnym. W 2013 roku poświęcił ją Arcybiskup Edward Ozorowski Metropolita Białostocki. Izbę można zwiedzać codziennie.

Przy kościele znajduje się (od 2013 roku) Krzyż upamiętniający represje jakie dotknęły Wasilków po powstaniu styczniowym, kiedy kościół rozebrano, a proboszcza wywieziono na Syberię za pomoc powstańcom.

W Wasilkowie jest szkoła podstawowa im. ks. Wacława Rabczyńskiego, budowniczego kościoła, która kultywuje pamięć niezwykłego kapłana, budowniczego świątyni wasilkowskiej, monumentalnych rzeźb na cmentarzu i budowniczego groty w Świętej Wodzie.

Kapłani pracujący w parafii NMP Matki Miłosierdzia w Wasilkowie:

+ Ks. Antoni Sasinowski, proboszcz 1983 - 1988

+ Ks. Szczepan Bałazy, wikariusz 1983 - 1997

Ks. Alfred Butwiłowski, wikariusz 1983 - 1989

Ks. Stanisław Hodun, proboszcz 1988 - 1994

+ Ks. Ryszard Kotkowicz, proboszcz 1994 - 2008

Ks. Grzegorz Pigiel, wikariusz 1989 - 1992

Ks. Jerzy Marcin Sokołowski, wikariusz 1992 - 1995

Ks. Jarosław Jabłoński, wikariusz 1995 - 1996

Ks. Krzysztof Andryszak, wikariusz 1996 - 1999

Ks. Wojciech Demianiuk, wikariusz 1997 - 2000

Ks. Wojciech Ejsmont, wikariusz 1999 - 2000

Ks. Marek Lipiszko, wikariusz 2000 - 2001

Ks. Wojciech Niemotko, wikariusz 2000 - 2004

Ks. Paweł Zalewski, wikariusz 2002 - 2006

Ks. Marcin Pierzchało, wikariusz 2004 - 2008

Ks. Marcin Wasilewski, wikariusz 2006 - 2010

Ks. Zdzisław Karabowicz, proboszcz 2008 -

Ks. Krzysztof Rutkowski, wikariusz 2008 - 2015

Ks. Artur Maksimowicz, wikariusz 2010 – 2012

Ks. Paweł Kamiński, wikariusz 2012 – 2015

Ks. Konrad Węcławski, wikariusz 2015 – 2016

Ks. Krzysztof Maliszewski, wikariusz 2016 – 2017

Ks. Piotr Kobeszko, wikariusz 2016 – 2017

Ks. Sławomir Kamieński, wikariusz 2017 – 2018

Ks. Jakub Targoński, wikariusz 2017 – 2020

Ks. Wojciech Łapicz 2018 – 2020

Ks. Łukasz Kruszewski 2020 -  

Ks. Henryk Ziółkowski 2020 - 2021

Ks. Jerzy Buzun 2021 - 

Obraz Matki Miłosierdzia

Wilno. Szukając źródeł kultu Matki Miłosierdzia, trzeba nam powędrować do Wilna. To tam w XVII wieku na bramie obronnej, zwanej Miednicką albo Krewską, później Ostrą, zawieszono ówczesnym zwyczajem obraz Matki Bożej.

Wizerunek Madonny o wymiarach 200×165 cm został namalowany na ośmiu deskach dębowych pokrytych cienkim gruntem kredowym. Powstał prawdopodobnie w Wilnie w latach 1620 – 1630, ale autora nie znamy. Przedstawia pochyloną Madonnę bez Dzieciątka, o smutnym obliczu, z lekko pochyloną głową i rękami skrzyżowanymi na piersiach.

W 1626 r. przy Ostrej Bramie założyli klasztor ojcowie karmelici. W samej bramie zbudowali niewielką kaplicę, w której umieścili obraz.

W 1671 r. odbyło się uroczyste poświecenie obrazu Matki Bożej przez biskupa wileńskiego.

W tym też mniej więcej czasie wizerunek został zasłonięty srebrną, złoconą sukienką. Charakterystycznym elementem obrazu jest wotum w kształcie dużego półksiężyca z wygrawerowanym napisem “Dzięki Tobie składam Matko Boska za wysłuchanie próśb moich i proszę Cię Matko Miłosierdzia zachowaj mnie w łasce”. Umieszczono je w dolnej części obrazu w 1849 r. Głowę Matki Bożej zdobią dwie korony ze złoconego srebra, nałożone jedna na drugą. Pierwsza, barokowa – dla Królowej Niebios – pochodzi z końca XVII w., w XIX w. została ozdobiona klejnotami ofiarowanymi jako wota. Druga, rokokowa – dla Królowej Polski – z połowy XVIII w. jest podtrzymywana przez dwa aniołki i ozdobiona sztucznymi kamieniami.

Dekretem papieskim z 1927 r. obraz Madonny Ostrobramskiej, któremu nadano nazwę obrazu Matki Bożej Miłosierdzia, został ukoronowany koronami papieskimi. Złote korony nałożył nuncjusz papieski. W uroczystościach uczestniczyli: Prymas Polski arcybiskup August Hlond, wielu biskupów i najwyższych dostojników świeckich, wśród nich Marszałek Józef Piłsudski i Prezydent Ignacy Mościcki.

Podczas II wojny światowej Cudowny Obraz – decyzją arcybiskupa metropolity Romualda Jabrzykowskiego – pozostał w Wilnie. Po zakończeniu wojny Wilno znalazło się w granicach ZSRR. Wiele kościołów pozamykano, ale Ostra Brama pozostała otwarta.

Białystok. Arcybiskup R. Jałbrzykowski, zmuszony do wyjazdu z Wilna, osiedlił się w Białymstoku i stąd kierował swoją – Wileńską – Archidiecezją. To on przeniósł kult Matki Bożej Miłosierdzia do Białegostoku. W 1945 r. zapoczątkował nowennę opieki Matki Boskiej Ostrobramskiej.

W 1971 r. odbyły się w Białymstoku uroczystości 300-lecia kultu Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Z okazji 50-lecia koronacji Obrazu Matki Miłosierdzia w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który pełnił rolę prokatedry, w specjalnej kaplicy, umieszczono wierną kopię Obrazu namalowaną w 1927 r. przez wileńską malarkę Łucję Bałzukiewicz.

Poświęcenia Obrazu i kaplicy dokonał w dniu 27 listopada 1977 r. kardynał Karol Wojtyła.

Od tego czasu nastąpił rozkwit kultu Matki Miłosierdzia w Białymstoku. Arcybiskup metropolita białostocki Edward Kisiel obrał Matkę Miłosierdzia za patronkę arcybiskupstwa, a także wystąpił do Stolicy Apostolskiej z prośbą o koronację Obrazu z katedry. Poświęcenia koron dokonał Jan Paweł II w dniu 12 marca 1996 r. Koronacja Obrazu Matki Miłosierdzia miała miejsce przed katedrą 5 czerwca 1996 r. Koronatorami byli: kardynał metropolita krakowski Franciszek Macharski, kardynał metropolita wrocławski Henryk Gulbinowicz, arcybiskup metropolita wileński Audrys Baczkis oraz arcybiskup metropolita białostocki Stanisław Szymecki.

Wasilków. Proboszcz wasilkowski i budowniczy naszego kościoła ks. Wacław Rabczyński umieścił na centralnej ścianie świątyni obraz Matki Miłosierdzia.

Kościół został konsekrowany 26 XII 1966 r. pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, ale królowała w nim Matka Boża Ostrobramska.

24 czerwca 1983 r. arcybiskup Edward Kisiel dokonał podziału parafii wasilkowskiej. Przy “nowym” kościele powstała parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia, czyli Ostrobramskiej. Zmianie uległ też tytuł świątyni.

27 stycznia 1995 r. arcybiskup Stanisław Szymecki przekazał naszej parafii Obraz Matki Miłosierdzia, który ozdabiał papieski ołtarz w czasie wizyty Jana Pawła II w Białymstoku w dniu 5 VI 1991 r. Ten wizerunek przedstawia Matkę Boską bez srebrnej sukienki i koron.

Ks. proboszcz Ryszard Kotkowicz umieścił ten wizerunek na ścianie głównej, a poprzedni przeniósł do Kaplicy Maryjnej.

To właśnie przed papieskim wizerunkiem Matki Miłosierdzia modlimy się codziennie w naszej świątyni. Tu w każdą środę odprawiane jest specjalne nabożeństwo ku czci M. Miłosierdzia ze śpiewem starożytnych pieśni, tych samych jakie od wielu wieków śpiewa się w Ostrej Bramie.

Przed świętem Matki Miłosierdzia i odpustem parafialnym odprawiamy nowennę do Matki Miłosierdzia.

Maryja, Matka Słowa Wcielonego jest zarazem pierwszą słuchaczką Słowa Bożego. Jest błogosławiona między niewiastami, bo uwierzyła Słowu Bożemu i przyoblekła je w ciało. W ten sposób Maryja jest Matką nas wszystkich, którzy słuchamy Słowa Bożego i od Niej uczymy się je zachowywać. Od niej uczymy się jak przywrócić świętość słowu, wierności Słowu Bożemu aby wydało owoc i stało się faktem w naszym życiu. Jej pokora uczy nasze serca wrażliwości na każde słowo jakie wypowiadamy i wpuszczamy do swego wnętrza.